बघू हा सिनेमा ?: गंध (Gandh)

मंगळवार, जानेवारी २५, २०११

गंध (Gandh)

एकमेकांशी संबध नसलेल्या तीन गोष्टींचा सांगाडा म्हणजे "गंध". फक्त एकच गोष्ट या तिन्ही गोष्टींना बांधून ठेवते तो म्हणजे "गंध". ज्या सिनेमात नक्की काय सांगायचय याचा गंध शेवटपर्यंत आणि त्यानंतर देखील लागत नाही तो सिनेमा म्हणजे गंध. आता सिनेमा कसा आहे हे या तीन ओळीवरून लक्षात आलेच असेल. पण आता गंध मध्ये नक्की काय होते हे थोडक्यात बघा.

गंध म्हणजे वास. चांगला किंवा वाईट वास म्हणजे पुस्तकी भाषेत गंध. तर या सिनेमात एकूण तीन गोष्टी आहेत.

पहिली गोष्ट, वीणाची. वीणा एक २४ वर्षाची लग्नाळू मुलगी. हिला बघायला खूप म्हणजे खूप मुलं येतात. पण सगळी मुलं हिला नकार देतात. अतिशय धार्मिक असलेले हिचे आईवडील खूप काळजीत पडतात. वीणाला सारखी सारखी मुलं बघून आता कंटाळा आलेला असतो. ही स्वप्न रंगवत असते कि हिला पण कोणीतरी भेटेल, ज्याच्या प्रेमात हि पडेल आणि तो देखील तिच्या प्रेमात. तर अशी ही वीणा नोकरी देखील करत असते एका कॉलेज मध्ये. एक विद्यार्थी, मंगेश नाडकर्णी, हा दुरून येताना देखील एक "गंध" आणतो. तर या गंधामुळे हि याच्या प्रेमात पडते. तो एक चांगला चित्रकार असतो. पण त्याला सांगण्याची हिची हिम्मत होते नाही. शेवटी त्या दोघांचे पुढे काय होते हे या गोष्टीत बघा. लग्नाची मुलगी या गोष्टीमध्ये.

दुसरी गोष्ट आहे "औषध घेणारा माणूस". या गोष्टीमध्ये सारंग नावाचा एक फोटोग्राफर असतो. त्याचे त्याच्या बायकोवर निरतिशय प्रेम असते. हिचे नाव रावी. पण रावी त्याला दीड वर्षापासून सोडून गेलेली असते. कारण सारंग हा HIV+ असतो. बायको सोडून गेल्यानंतर, घरात फक्त मोलकरीण येते. ती सैपाक, कपडे, झाडू, सगळे म्हणून सगळे करते. हिला माहितीच नसते, कि सारंगचे लग्न झाले आहे. एक दिवस सारंग सांगतो कि आज तू पालक पनीर, पुलाव आणि गाजर हलवा कर. आणि २ माणसांचा कर. कारण आज माझी बायको मला भेटायला येणार आहे. ठरल्याप्रमाणे रावी घरी येते. रावीला घरात आल्यापासून सारखा एक घाण "गंध" येत असतो. पण कसला वास हे कळत नाही. ती सारंगला विचारते कि तुला येतोय का वास? पण सारंगला येत नाही. रावी आणि सारंगला त्यांनी घालावेलेले बरेचसे क्षण या भेटीत आठवतात. पुढे काय करायचे याचे प्लान पण करतात, सगळ्याच गोष्टी या गंधामुळे फिसकटतात. आणि हा सारखा येणारा गंध, रावीच्या डोक्यातून (नाकातून) जात नाही. शेवटी रावीला सापडतो का तो दुर्गंध, हे बघा गंध मधील दुसऱ्या गोष्टीत.

तिसरी गोष्ट आहे बाळाच्या गंधाला आसुसलेल्या एका स्त्रीची. कोकणातील गोष्ट. जानकीच्या नणंदेचे (ललिताचे) दिवस भरले आहेत. हे ललिताचे दुसरे बाळंतपण असते. पहिला मुलगा राघू ७-८ वर्षाचा असतो. ललिताच्या कळा सुरु होतात, त्यामुळे सुईण लक्ष्मीला बोलावणे धाडतात. लक्ष्मी येते खूप धो धो पाउस पडत असताना. त्यात जानकीला वेगळे बसायला लागते. बाळंतपणाची धांदल उडालेली त्यात हिचा विटाळ, त्यामुळे जानकीची सासू वैतागते. ललितावर जानकीचे खूप प्रेम असते, तसेच राघूला पण मामी बद्दल प्रेम असते. जानकीला मदत करता येत नाही, त्यामुळे नक्की काय होतंय, याची काळजी आणि नुसत्या एका कोपर्यातून चौकश्या करीत बसते. त्यात सासूचे टोमणे ऐकते, कारण हिला अजूनही मुल झालेले नसते. त्यामुळे बाळाच्या गंधाला आसुसलेल्या जानकीची हि गोष्ट "बाजूला बसलेली बाई" या गोष्टीत बघायला मिळते.

सिनेमातील तीनही गोष्टी स्वतंत्रपणे बघितल्या तर चांगल्या आहेत. पण सिनेमात एकत्र गुंफल्या गेल्या नाहीत. पूर्वी दूरदर्शन वर असलेल्या मराठी सीरिअल मधील काही गोष्टी एकत्रित करून सिनेमा केला आहे कि काय असा वाटते. बर तिन्ही गोष्टी एकाच कालखंडातील आहेत असे म्हणवत नाही. पहिल्या गोष्टीत पुण्यातील एक कॉलेज दाखवतात, पण तिथे टाईपरायटर वर टाईप करणारी, वीणा, तर एकदम HIV+ असलेला माणूस, आणि मग एकदम कोकणातील सुईणीच्या जमान्यातील गोष्ट.

हे कालखंड नीट जमले आहेत असा वाटले नाही. म्हणजे काहीतरी एकमेकांशी संबध ठेवायला हवा होता असे वाटले. तिसऱ्या गोष्टीत तर बाजूला बसलेली बाई याचा अर्थ कळायलाच फार वेळ लागला. कारण एकदम HIV च्या जगातून विटाळशी झाल्यामुळे वेगळे बसण्याच्या संकल्पनेत जाणे जरा कठीण वाटले. कितीतरी वेळ बाजूला बसलेली बाई म्हणजे, वाटत होते, कि बस मधून प्रवास करताना, बाजूला बसलेल्या बाईची गोष्ट सांगणार आहेत कि काय. प्रत्येक गोष्टी मध्ये चांगले कलाकार घेतले आहेत, त्यामुळे त्यांच्या अभिनय चांगलेच आहेत. पण पहिल्या गोष्टीत जरा, ओवर अक्टिंग केल्या सारखी वाटते.

सिनेमा कंटाळवाणा आहे असे म्हणता येणार नाही, पण कशाकशाचा गंध लागत नाही हे मात्र खरे. गंध मला लागला नाही, तुम्हाला याचा काही गंध लागला असेल तर कृपया तुम्हाला समजलेले गंध इथे अभिप्राय म्हणून लिहा.
हा सिनेमा बघितला असल्यास किंवा माझ्या लिखाणावर तुमच्या प्रतिक्रिया जरूर लिहा.

Three disjoint stories with a vague common link between them is attempted in the movie "Gandh" meaning smell / odour. Smell is the only loose string between the stories, but fails to convey that well till the end of the movie. The opening lines in the review would give you a flavor of what to expect in this movie. So here is a brief...

Smell could be any type, pleasant or intolerable. So there stories involving the scent in some way.

The first one is of a young girl called Veena. She is a typical middle class girl form core Pune city of 24 years age. Her parents are trying for her marriage, she has seen several boys, but none of them selects her as their mate. Both her parents are worried over her marriage. Veena is fed up of the ritual of seeing boys every now and then. She is always dreaming of a person, who will meet her by chance and both will fell for each other. Veena is working as a Clark and typist in an Arts college. There is an student called Mangesh Nadkarni, who brings very nice fragrance even from a distance. Because of this, Veena falls for him. He is a very good artist and is studying on some scholarship. Watch the first section of the movie Gandha to see if Veena conveys her feelings and Mangesh reciprocates it or not in the section "Lagnachi Mulagi" or Bride to be.

The second section is called "Aushadh Ghenara Manus" or Man on Medicine. This is a story of a photographer called Sarang. His wife is Raavi. He loves his wife very much. But Raavi has left him about a year and half, the reason appears to be HIV+ Sarang is HIV+. Since then, there is a maid working in his house, who takes care of the household chores like cleaning, cooking and even preparing his dosages of medicines. She is not even aware that Sarang is married. She is surprised to hear Sarang requesting her to make a very good menu of Palak Paneer, Pulav and Gajar Havla for two. He tells her that his wife is coming over to visit him. Raavi comes over as decided, but she is bothered by some foul smell since she enters the house. She enquirers about it, but Sarang is not getting it and is unaware about it. They spend some nice moments lost in the sweet memories of their past, but Raavi is disturbed of the foul smell every once in a while. Watch the second part to see of Raavi find about the foul smell or not.

Third story is about a loving lady craving for sweet scent of a new born baby. This is story form Konkan, a lady called Janaki. Her sister-in-law Lalita is expecting a baby any day. She already has 7-8 years old son called Raghu. Right at the time of delivery, it is raining very heavily. Lakshi the midwife comes in time to help them. But Janaki is unable to help them at all due to the custom of sitting aside due to monthly problem. Janaki's Mother-in-law is upset due to this. Janaki is not able to help for next 5 days even though she really wants to. Lalita and Raghu both love Janaki very much, but she is bound to the customs and not able to touch any work but to inquire about Lalita from a corner of the house. This is the last story called "Bajula basaleli Bai" or the woman sitting aside.

The three stories are good on their own like a TV serial episodes, but they do not come together well as a single movie. The time periods seen to be different in the sense the typewriters in one story, the HIV+ case in the next and again the Midwife and no telephones in the last one. There are renowned artists in all three sections and they have rightly justified the roles they have played, which make the movie good, only missing thing is inability to relate all three in a string to make a single movie.

In general the impression of the movie is not totally bad. So I would like to request the readers that of you have made sense to the linkage among the story, please let us know through your comments.